1890-2000 inguru
Iruñeko Orfeoia abesbatza-elkartea Espainiako musika erakunde zaharrenetako bat da. 1865ean sortu zen, hamaika bazkidek Joaquín Mayak zuzentzen zuen Iruñeko Orfeoia Abesbatza-Elkartea sortu zutenean. 1873an, arrazoi ekonomikoengatik haren jarduna eten egin zen, eta 1881ean, Ateneo Orfeón Pamplonés izenarekin berrantolatu zen, 1885ean desegin zen aisialdiko elkarte hezitzaile gisa. 1890ean behin betiko Iruñeko Orfeoia sortu zen, Pablo Sarasate ohorezko presidente zela. Garai hartan ohikoa zen moduan, Orfeoia ahots larriek bakarrik osatzen zuten, nahiz eta emanaldi berezietarako emakumezkoen abesbatza batera jotzen zuen. Konposizio hori 1903an aldatu zen abesbatza mistoa eratu zenean, eta horrek errepertorioa eta kalitate musikala areagotzea ahalbidetu zuen. Remigio Múgica haren zuzendaria izan zen 1891tik aurrera, eta haren gidaritzapean korua sendotu zen, parte hartu zuen ia lehiaketa guztietan sariak lortu zituen eta herrialdeko hainbat tokitan emanaldi gogoangarriak egin zituen. XX. mendearen bigarren erdialdean, zuzendaritza berrituekin —Martín Lipúzcoa, Juan Eraso, Pedro Pírfano, Carmelo Llorente, José Antonio Huarte, Juan Carlos Múgica, Koldo Pastor, Pascual Aldave, Alfonso Huarte— Iruñeko Orfeoia erreferentziazko abesbatza bihurtu zen Espainian, eta nazioarteko udako jaialdietan parte hartu zuen, Portugalgo Gulbenkian kasu, obren lehen estreinaldietan, eta musika-errepertorio espezifikoa osatu zuen, koru-musikaren egungo panoraman ospe handia eman diona. 1992an Kulturaren Vianako Printzea saria jaso zuen eta 2018an Arte Ederretako Merituaren Urrezko Domina.
Funtsaren dokumentazio fotografikoa Iruñeko Orfeoiaren emanaldiak eta birak lekukotzen dituzten argazki positiboek osatzen dute.
Tratatzeko zain.
